‘Laat ieder van u de gave die hij van God gekregen heeft, gebruiken om de anderen daarmee te helpen, zoals het goede beheerders van Gods veelsoortige gaven betaamt. Voert u het woord, laat dan Gods woorden doorklinken in wat u zegt. Helpt u anderen, doe dat dan vanuit de kracht die God u geef. Want zo doet u alles tot eer van God, dankzij Jezus Christus, aan wie alle eer en macht toekomt, voor eeuwig. Amen.’ (1 Petrus 4:10-11NBV)

In juli 2019 vroeg mijn vriendin Linia Sommer mijn man Dan en mij om hulp in het meten van de mate waarin haar gemeenschap blootwerd aan kwik. Linia woont in Frans-Guyana, in een afgelegen plaats in het oerwoud, Taluene geheten, aan de Marowijne. Het voedsel in Linia’s gemeenschap is besmet door de goudwinning.

Het Guyanaschild is een gebied in Zuid-Amerika waar ook Suriname, Frans-Guyana en noordelijk Brazilië bij horen. Evenals andere inheemse volken wereldwijd heeft Linia’s volk geen eigendomsrechten op zijn traditionele grond of zeggenschap over wat in zijn thuisland gebeurt.

Wanneer overheden toestemming geven voor het delven op of bij grond van inheemse volken, hebben de inwoners weinig in te brengen tegen de belangen van de overheid en de bedrijven.

Linia is Wayana, en de Wayana en andere volken die aan de Marowijne wonen zijn afhankelijk van vis als belangrijkste bron van voedsel. Het delven van goud besmet de vis met vele zware metalen die zich in de weefsels van de vissen stapelen. Door blootstelling aan zware metalen als kwik krijgen mensen neurologische ziektes, gaan ze vroegtijdig dood.  de gemeenschap raakt verstoord en ontheemd.

Hoewel de Franse overheid de inheemse volkeren in Frans-Guyana regelmatig onderzoekt om vergiftiging door kwik, deelt zij de uitslagen niet met de leden van de gemeenschap.

Linia meent dat aan haar als moeder verteld zou moeten worden over de bedreiging van de gouddelving voor haar kinderen.

Zij is medeoprichter van de Organization afin de promouvoir l’entraide et la solidarite entre les victimes du mercure (organisatie om onderlinge hulp en solidariteit onder slachtoffers van kwik te bevorderen) om te proberen het probleem het hoofd te bieden.

Ik ben een Noord-Amerikaanse inheemse vrouw, een Tewa. Ik weet wat het is om mij machteloos te voelen, als een klein mens in een wereld waar de hoogste belangen van mijn familie of mijn volk niet vertegenwoordigd worden in de wetten en het beleid.

Toen Linia ons om hulp vroeg om de impact van kwik op haar volk te documenteren, stemden Dan en ik er graag mee in.

Mijn man en ik gingen met inheemse en stamvolken in het Guyanaschild werken in 2004. Wij richtten het Amerikaanse non-profit Suriname Indigenous Health Fund (Surinaamse inheemse gezondheidsfonds) op om de inheemse volken in het Guyana-gebied te voorzien van de materialen en technische steun die zijn nodig hebben om de eigen oplossingen te vinden.

Hoewel wij de nodige wetenschappelijke apparatuur hebben is het toch een uitdaging, en duur, om een grensoverschrijdend project te beginnen waar monsters ons kunnen bereiken en de uitslagen terug kunnen gaan naar de leden van de getroffen gemeenschap.

Toen wij terugkeerden naar ons huis in Washington, vroeg ik de Dismantling the Doctrine of Discovery Coalition (de coalitie voor het ontzenuwen van de  Doctrine of discovery ) om hulp. Zij benaderden hun netwerk over de hele Verenigde Staten en maakten ons pleidooi voor test kits hun eindejaarcampagne. Als reactie is de jongerenkring van de Shalom Mennonite Church in San Francisco, California, VS met kerst gaan collecteren voor het kopen van test kits.

Met behulp van de Coalition zijn wij in staat test kits te betalen en ook in infrastructuur te investeren om een betere communicatie met Linia en met andere afgelegen plaatsen in het Guyanaschild.

Terwijl het financiële systeem dat de gezondheid van Linia en haar gemeenschap bagatelliseert, doorgaat staan wij haar bij in het zoeken naar oplossingen voor haar volk. Hoewel het gezondheidssysteem de deelname van inheemse vrouwen bagatelliseert, zorgen wij voor testuitslagen om de zelfbestemming van moeders te steunen aan de gezondheid van hun kinderen willen bijdragen.

Linia hoopt, als er geen alternatieven voor verlossing zijn, onbesmet voedsel te kunnen identificeren en te vervoeren naar haar gemeenschap met het oog op het beperken van de blootstelling van haar volk aan een gevaarlijke hoeveelheid kwik dat dood, ziektes en handicaps veroorzaakt. Wij weten dat dit een ambitieus project is, maar het is de volgende stap in het vinden van een oplossing die bij de cultuur past en door de gemeenschap geleid wordt, voor de crisis in de volksgezondheid. Wij hopen met haar te gaan.

Toen Linia ons om hulp vroeg, konden wij meteen solidair met haar zijn. Toen wij de Dismantling the Doctrine of Discovery Coalition om hulp vroegen, konden zij ook meteen reageren in solidariteit met Linia en het Wayana-volk. Voor ons is dit een inspirerend verhaal van solidariteit.

—Sarah Augustine is een afstammeling van Tewa (Pueblo) volk, en gaat naar de Seattle Mennonite Church, Washington, VS. Zij is algemeen secretaris van de Dispute Resolution Center van de graafschappen Yakima en Kittitas. Zij is medeoprichter van de Suriname Indigenous Health Fund en de Dismantling the Doctrine of Discovery National Coalition.

This story was published in the Peace Sunday 2020 Worship Resource package.